Afbouw gaswinning in Groningen

In maart 2018 trok het kabinet na veel Gronings verzet de stekker uit de gaswinning. Uiterlijk in 2030 moet de afbouw van de gaswinning een feit zijn. En dat gaan we allemaal  merken. Door toenemende bezorgdheid en ergernis over bevingsschade was de gaswinning maatschappelijk niet langer te verantwoorden. Ook bij aanzienlijke vermindering van de winning zou de kans op zware bevingen immers blijven bestaan.

Niet zomaar even de gaskraan dichtdraaien

Het stoppen van de gaswinning is een historisch besluit vergelijkbaar met de mijnsluitingen destijds in Limburg. Het is geen kwestie van zomaar even de gaskraan dichtdraaien. De beëindiging gaat onder meer gepaard met de bouw van de stikstofinstallatie in Zuidbroek. Daar zet men ‘hoogcalorisch’ gas uit het buitenland om in gas dat Nederlandse huishoudens kunnen gebruiken.

Financiële plaatje gaf de doorslag

Uiteindelijk gaf toch het financiële plaatje de doorslag voor sluiting:

  • enerzijds levert de gaswinning steeds minder op voor de schatkist;
  • anderzijds waren er met vergoeding van Groningse aardbevingsschade en preventie steeds grotere bedragen gemoeid.


Burger gaat meebetalen via de energierekening

Kostenneutraal is het stoppen van de Groningse gaswinning zeker niet. Alleen al met de stikstofinstallatie in Zuidbroek is een bedrag van 500 miljoen euro gemoeid. De burger gaat daar ongetwijfeld aan meebetalen via de energierekening.

Gaat men de huishoudens op kosten jagen?

Ons land staat voor de uitdaging om miljoenen bestaande woningen los te koppelen van het gasnet:

  • huishoudens moeten massaal overschakelen van Gronings gas op ander, hoogcalorisch gas of energie uit duurzame bronnen;
  • Cv-ketels moeten het huis uit, evenals gasfornuizen. 
Ook al gebeurt dat allemaal stapsgewijs (“niemand zit straks in de kou”), toch maken huishoudens zich zorgen dat men hen op grote kosten zal jagen.


Gasaansluiting in nieuwbouwwoning niet langer verplicht

Al vanaf juli 2018 was men niet langer verplicht om een nieuwbouwwoning op het gasnet aan te sluiten. Dat hield echter niet in dat alle nieuwe huizen van het gas gingen. Er gold dus geen verbod. Maar had de bouwsector het voor het zeggen, dan zou men vanaf januari 2019 geen enkele nieuwbouwwoning nog van een gasaansluiting voorzien:

  • geen cv-ketel;
  • en geen gasfornuis.

Feit is wel dat de bouw van een aardgasvrije woning aanzienlijk duurder is:

  • zo’n woningen moet men immers beter isoleren;
  • en bijvoorbeeld voorzien van een dure warmtepomp. 

Maar een integrale overstap op gasvrije nieuwbouwwoningen kan volgens de bouwsector een hefboomwerking hebben en de prijs snel doen dalen. Daarmee zouden Nederlandse huishoudens voorgoed afscheid kunnen nemen van het traditionele gasfornuis:

  • niet alleen is het maatschappelijke draagvlak daarvoor erg groot door de Groningse problemen;
  • omschakeling naar duurzame energiebronnen vermindert ook de uitstoot van schadelijke broeikasgassen. 

Waarom de gasvelden in de Noordzee blijven benutten

Als we in Nederland praten over gaswinning, hebben we het altijd over Groningen. Wat maar weinig mensen weten, is dat pakweg de helft van ons aardgas afkomstig is uit velden in de Noordzee. Helaas gaat niet alleen in Groningen de gaskraan dicht, ook offshore dreigt de winning in te storten. Bedrijven zoeken er nauwelijks nog naar gas. In slechts enkele jaren tijd kelderden de investeringen met maar liefst 75%:
  • dat is voor een deel te wijten aan de lage gasprijs. Die nodigt niet bepaald uit om te investeren in hachelijke activiteiten op zee;
  • bovendien is de ruimte ter plekke beperkt door de aanwezigheid van windparken, zandwinning en natuurgebieden. 

Import buitenlands gas beperken

Ons land dreigt daardoor in versneld tempo afhankelijk te worden van Russisch en Noors gas. Om die import zoveel mogelijk te beteugelen zou het kabinet de gaswinning op de Noordzee voor bedrijven weer aantrekkelijk kunnen maken. Dat is overigens ook in een ander opzicht interessant. In het regeerakkoord is opgenomen dat men lege gasvelden beschikbaar wil houden voor CO2-opslag. Maar vertrek van bedrijven uit de Noordzee, maakt dat een stuk lastiger.

Reacties